Szyfrowanie

Szyfrowaniem określa się proces przekształcania tekstu czytelnego dla człowieka lub informacji w innej postaci (np. zarejestrowanego materiału dźwiękowego lub filmowego) na niezrozumiały ciąg znaków w celu jego utajnienia – przechowywania w takiej postaci lub przekazywania niezabezpieczonymi kanałami. Tekst zrozumiały nosi miano tekstu jawnego. Przekształcony tekst wynikowy nazywa się tekstem tajnym, szyfrogramem lub kryptogramem. Szyfrowanie przeprowadza się przy użyciu specjalnych funkcji matematycznych zwanych także kryptograficznymi algorytmami szyfrującymi. Czynność odwrotna, która ma na celu przekształcenie tekstu tajnego na jawny, nosi nazwę deszyfrowania lub dekryptażu.Szyfrowanie służy do ukrywania informacji przed niepożądanym lub nieuprawnionym dostępem. Przydaje się przede wszystkim wtedy, gdy trzeba przekazać wiadomość od nadawcy do odbiorcy w sposób uniemożliwiający odczytanie jej przez osoby trzecie.

Aby przedstawić szyfrowanie w obrazowy sposób, jako przykład często stosuje się tzw.kod Cezara. Wedle przekazów rzymski imperator Gajusz Juliusz Cezar (100 – 44 r. p.n.e.) używał tego szyfru do utajniania korespondencji o znaczeniu militarnym. Kod Cezara to bardzo prosty szyfr polegający na podmienianiu liter (szyfr podstawieniowy). Każdą literę tekstu jawnego zastępuje się inną literą tego samego alfabetu – oddaloną od niej o określoną liczbę miejsc w alfabecie. Poszczególne litery tekstu jawnego mają więc swoje stałe odpowiedniki. Za każdym razem stosowano przesunięcie w prawo. Do szyfrowania tekstu, w którym występowały litery z końca alfabetu, używano pierwszych liter alfabetu. Aby odczytać zaszyfrowaną wiadomość, wystarczyło dokonać przesunięcia o tę samą liczbę znaków w lewo. Klucz deszyfrujący stanowi w tym wypadku liczba znaków.

Bardzo znanym przykładem maszyny szyfrującej z drugiej epoki kryptografii jest Enigma. Wsławiła się podczas II wojny światowej, kiedy służyła siłom zbrojnym III Rzeszy i jej sojusznikom do utajniania radiotelegramów przed siłami aliantów.